Wręczone jubileuszowe trzydzieste Heweliusze

Profesorowie Cezary Obracht-Prondzyński z UG i Michał Woźniak z GUM zostali laureatami tegorocznych Heweliuszy, Nagrody Naukowej Miasta Gdańska. Tym samym dołączyli do grona 45 wybitnych gdańskich badaczy dotychczas wyróżnionych tą nagrodą.

Cezary Obracht-Prondzyński otrzymał wyróżnienie w kategorii nauk humanistycznych i społecznych. To profesor zwyczajny, doktor habilitowany, socjolog, antropolog i historyk. Swoim głównym obszarem badawczym uczynił Pomorze, a zwłaszcza Kaszuby. W jego dorobku znajduje się ponad 30 książek. Opublikował setki artykułów, w tym artykułów naukowych i popularnonaukowych, podejmujących tematykę m.in. relacji między mniejszościami etnicznymi, polityką regionalną a tożsamością Kaszubów. W latach 1995–2000 był redaktorem naczelnym „Pomeranii” – miesięcznika podejmującego tematy pomorsko-kaszubskie. Jest to również prezes Instytutu Kaszubskiego, sekretarz Komisji Kaszubskiej Polskiej Akademii Umiejętności. C. Obracht-Prondzyński związany jest z Uniwersytetem Gdańskim.

Pochodzący z Bytowa laureat, swój naukowy sukces zawdzięcza – jak powiedział – trzem kobietom – mamie, babce i ciotce, które wstawiły się za nim aby mógł zamieszkać u swego wuja w Gdańsku-Rudnikach i mógł podjąć studia na Uniwersytecie Gdańskim. Jako swego mentora naukowego wymienił prof. Józefa Borzyszkowskiego. Najważniejszym obecnie zadaniem dla naukowców, uznał nie zezwalanie na komfort dla niewiedzy.

Michał Woźniak otrzymał nagrodę w kategorii nauk przyrodniczych i ścisłych. Jest to znany biochemik, badacz m.in. mechanizmów patogenezy, stresu oksydacyjnego i reakcji wolnych rodników. Obecnie zajmuje się zagadnieniem inhibicji białkowych jako strategii przeciwko chorobom zakaźnym i bioterroryzmowi. Wcześniej prowadził badania związane z rakiem, w tym autoeliminacją komórek mięsaka kościopochodnego czy działaniem witaminy D3 hamującym wzrost komórek nowotworowych skóry. M. Woźniak jest od wielu lat związany z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym.

Laureat wśród osób, które przyczyniły się do jego osiągnięć naukowych, wymienił m.in. już nie żyjącego prof. Jerzego Popinigisa. Dlatego i ja o nim wspominam, bo w moim życiu zawodowym miałem ogromną przyjemność współpracować z tym uczonym na niwie dziennikarskiej, co sobie bardzo chwalę.

Laureaci otrzymali dyplomy, pamiątkowe statuetki i nagrody pieniężne w wysokości po 16 tys. złotych brutto.

Tradycyjnie Nagrody Naukowe Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza wręczane są w dzień urodzin patrona wyróżnienia – znakomitego gdańszczanina, rajcy i astronoma. W 2018 roku przypada 407. rocznica urodzin Heweliusza. Nagrodę jego imienia zaś przyznano po raz trzydziesty. Wyróżnienie to ustanowiono w roku 1987. Pierwszy raz wręczono rok później. Przez kilkanaście lat nagroda przyznawana była jedynie w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, ale od 2001 roku przyznaje się ją także w dziedzinie nauk humanistycznych (od 2013 humanistycznych i społecznych). Zgodnie ze zwyczajem Nagrody Heweliusza dana osoba może otrzymać tylko raz.

Decyzję o przyznaniu nagrody podejmuje specjalna kapituła, w skład której wchodzą: prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, prezes Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku, kierownik Stacji Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności w Gdańsku, rektorzy Uniwersytetu Gdańskiego, Akademii Muzycznej, Akademii Sztuk Pięknych, Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu, Politechniki Gdańskiej i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przedstawiciele uczelni niepublicznych w Gdańsku, dotychczasowi laureaci i przedstawiciele prezydenta Miasta Gdańska.

Fot. D. Paszliński (gdansk.pl)