„Genesis” Sebastião Salgado

Wystawa, którą można oglądać od 27 maja 2016 roku w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie nazywana jest listem miłosnym skierowanym do naszej planety. Aby lepiej zrozumieć jej sens należy cofnąć się do poprzednich fotograficznych realizacji Sebastião Salgado.

Fotograf Sebastião Salgado (na powyższym zdjęciu) znany jest z długoletnich projektów, które poruszają globalne problemy. We wcześniejszych latach Salgado skupił się na fotografowaniu ludzi pracujących („Robotnicy”) oraz migrujących („Migracje”). Przez wizjer swojego aparatu fotograficznego widział wojnę, ból, cierpienie, choroby, przemoc, śmierć... Jego działania sprowadziły na niego falę krytyki i przydomek „fotografa rynsztoków”. Ale tak ogromna ilość zła nie pozostała obojętna i odbiła się również na samym fotografie – zaczął chorować fizycznie i duchowo. Jego przyjaciel-lekarz powiedział mu nawet, że musi przestać, bo inaczej umrze.

Fotograf uratował Naturę i Natura uratowała fotografa

Brazylijczyk odłożył więc aparat fotograficzny i postanowił wrócić do swojej ojczyzny, do rodzinnej farmy. Gdy Salgado był dzieckiem, ponad 90 proc. tych terenów pokrywały lasy tropikalne, gdy powrócił już jako dorosły mężczyzna, było to mniej niż 1 proc.. – Ta ziemia była tak samo martwa jak ja – wspominał fotograf. Razem z żoną, Lélią Wanick Salgado, posadzili drzewo. Potem kolejne i następne. I tak martwa ziemia zaczęła na nowo oddychać, powróciły zwierzęta, które Sebastião pamiętał z dzieciństwa. Powróciły też jego własne siły witalne. Salgado znowu wziął do ręki aparat fotograficzny.

Tym razem nie chciał fotografować tylko jednego gatunku: człowieka, ale także inne gatunki zwierząt i roślin. Jak sam przyznaje – mniej mówił, więcej słuchał. To wyciszenie i obserwacja pozwoliła mu dostrzec piękno naszej planety i drugą, dobrą twarz człowieka. Bliskość z przyrodą oczyściła go z negatywnych obrazów, które zgromadził przez lata, a przede wszystkim pozwoliła znowu poczuć się częścią świata, pięknego świata.

Od początku świata do dziś

Przez kolejne 8 lat, od roku 2004 do końca 2011, Salgado odwiedził 30 krajów, by dotrzeć do źródeł, by odnaleźć to, co od zarania dziejów jest niezmienione, coś, co może za kilka lat zniknąć bezpowrotnie...

Wystawa składa się z 244 czarno-białych fotografii, które stanowić mogą ilustrację biblijnej Księgi Rodzaju.

Zdjęcia pokazują piękno nietkniętego cywilizacją świata, pokazują ludzi, którzy szanują i celebrują tradycyjne zwyczaje swoich przodków, pokazują majestat przyrody, ale jednocześnie jej delikatność. Pokazują przeszłość, ale zwracają uwagę na współczesność, skłaniają do refleksji nad tym jaką rolę każdy z nas pełni we współczesnym świecie. Ekspozycję podzielono na pięć sekcji tematycznych: Planeta Południe, Sanktuaria, Afryka, Północne Przestrzenie, Amazonia i Równina Pantanal. Wyboru zdjęć i aranżacji całej wystawy dokonała, żona fotografa, Lélia Wanick Salgado.

„Genesis” można było oglądać między innymi w Berlinie, Rzymie, Paryżu, Sztokholmie, Lozannie, Singapurze czy Nowym Jorku.

Do 7 sierpnia będzie możliwość oglądania jej w Centrum Spotkania Kultur w Lublinie. Szkoda, że następnym przystankiem nie będzie na przykład Gdańsk /!/. Byłoby to ciekawe nawiązanie do poprzedniego projektu Salgado.

W ramach pracy nad „Robotnikami” fotograf odwiedził wszystkie kontynenty, aby dokonać fotograficznego zapisu ludzkiej pracy.

W 1990 roku Salgado fotografował między innymi w Stoczni Gdańskiej wodowanie statku.

Spotkajmy się w Lublinie

Miejsce, w którym zorganizowano polską wystawę pięknie współgra z ideami Sebastião Salgado. Sam Lublin – miasto transgraniczne, gdzie rozwijały się jednocześnie kultura polska, ukraińska i żydowska. Ta różnorodność stanowi bazę dla tolerancji, otwartości i dialogu międzykulturowego.

Przy Placu Teatralnym 1 w Lublinie znajduje się rzeczywiste centrum spotkania. Można spotkać się nie tylko z kulturami i gatunkami, które są dla nas nieznane lub mało znane, dzięki fotografiom wykonanym przez Salgado, ale wizyta na wystawie staję się również okazją do spotkania z drugim człowiekiem.

Osoby pracujące w Centrum Spotkania Kultur stanowią przemiły, przyjacielski i otwarty zespół. To u nich można kupić za około 250 zł jeden z trzech różnych tematycznie grubych albumów fotograficznych brazylijskiego fotografa.

Wystawie „Genesis” towarzyszą projekcje filmowe. W sali kinowej można było obejrzeć między innymi film dokumentalny poświęcony fotografowi z Brazylii „Sól ziemi”, którego reżyserami są Wim Wenders oraz syn Sebastião – Juliano Ribeiro Salgado.

Wszyscy chętni będą mieli okazję zobaczyć 30 lipca 2016 (sobota) film „Człowiek” (reż. Yann Arthus-Bertrand) oraz 31 lipca (niedziela) „Perłowy guzik” (reż. dir Patricio Guzmán).

Szczegóły dostępne pod adresem: http://salgado.spotkaniakultur.com/

Wystawa potrwa do 7 sierpnia 2016

Serdecznie polecamy!

Tekst: Maja Bieńkowska

Zdjęcia: Włodzimierz Amerski