„Dziedzictwo Wielkiego Stepu: arcydzieła sztuki jubilerskiej”

W Muzeum Gdańska, od 11 października 2018 r. można zwiedzić wystawę „Dziedzictwo Wielkiego Stepu: arcydzieła sztuki jubilerskiej”.

Uczestniczący w otwarciu wystawy liczni znamienici goście dowiedzieli się, że przez dwa miesiące, do 10 grudnia 2018. w Galerii Palowej Ratusza Głównego Miasta, gdańszczanie oraz turyści będą mogli zobaczyć blisko 300 eksponatów ze zbiorów Muzeum Narodowego Republiki Kazachstanu. Zaprezentowane zabytki pochodzą z okresu starożytności, średniowiecza oraz XIX i XX wieku.

Ambasador Republiki Kazachstanu w RP. Margułan Baimuchan, podczas otwarcia wystawy powiedział, iż zabytki zostały wydobyte w trakcie badań powierzchniowych na terenie Kazachstanu i są tam uważane za bezcenny skarb narodowy. Muzeum Narodowe Republiki Kazachstanu w porozumieniu z Ministerstwem Kultury i Sportu Republiki Kazachstanu postanowiło pokazać swoje dziedzictwo na całym świecie w ramach trzyletniego projektu „Trakt Złotego Człowieka po muzeach świata”.

- Po Gdańsku, wystawę aż do 2021 roku będzie można zobaczyć w innych muzeach Azji, a także Europy i USA. Zaprezentowane na wystawie bezcenne artefakty z przeszłości są arcydziełami sztuki antycznej i w pełni odzwierciedlają specyfikę historycznej ścieżki przemierzanej przez ludy stepowe – powiedział Arystanbek Muhamediuly, Minister Kultury i Sportu Republiki Kazachstanu.

Wystawę będzie można zobaczyć w Japonii, Korei Południowej, Chinach, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Włochach, Francji, Austrii, Niemczech, Rosji oraz Stanach Zjednoczonych. Pierwszym miastem, które odwiedza Złoty Człowiek, jest Gdańsk. Wybór jest nieprzypadkowy.

- Wiemy od dawnych polskich kronikarzy, że w pewnym momencie ich wyobraźnią zawładnął mit naszego pokrewieństwa z Sarmatami związanymi ze Scytami – ludźmi stepu, kochającymi wolność – powiedział wiceprezydent Gdańska ds. polityki społecznej Piotr Kowalczuk podczas uroczystego otwarcia wystawy w Sali Wety Ratusza Głównego Miasta. – Wolność jako wartość jest więc naszym ważnym punktem wspólnym. A wolność kultury i swobodnego dostępu do dziedzictwa narodowego i międzynarodowego jest istotna, i powinna być prawem każdego człowieka, zaakcentował Kowalczuk.

Do Gdańska przyjechały najcenniejsze eksponaty z Kazachstanu, warto więc poszukać w nich powiewu wolności i historii, zaapelował Margułan Baimuchan. Ambasador Republiki Kazachstanu w RP. Nadmienił, że wystawa doskonale wpisuje się w obchody stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę.

Złoty Człowiek i jego dziedzictwo

Kilkadziesiąt eksponatów to złote, bądź pozłacane przedmioty wydobyte w latach 60. XX w. ze scytyjskich kurhanów, czyli grobowców, w których chowano znamienitych członków plemienia. Scytowie to opisany szeroko w starożytności przez Herodota lud koczowniczy, który zamieszkiwał północne okolice Morza Czarnego i Europy Wschodniej od VIII w. p.n.e. aż do wczesnego średniowiecza i jego asymilacji ze Słowianami. Na tle Złotego Człowieka uwiecznił się prof. dr hab. Andrzej Bisztyga.

Właśnie tą tematyką też zajmuje się prof. dr hab. Andrzej Bisztyga, prorektor Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w Katowicach, często goszczący w Kazachstanie. Złożył on podziękowania za zorganizowanie tej pierwszej w Europie wystawy Khabdulinie Maral Galymzhanovej – Dyrektor Instytutu Archeologii K.A. Akisheva w Kazachstanie

- Prezentowane w Gdańsku obiekty były świadkami historii stepowych imperiów, głośnych zwycięstw i wspaniałych czynów. Nie przez przypadek prawie wszystkie prezentowane tu przedmioty są zrobione ze złota. Ten cenny metal był u wielu dawnych ludów potwierdzeniem szczególnej pozycji właścicieli złotego przedmiotu.

- Na terytorium Kazachstanu odkryto pochówki ośmiu „złotych ludzi”. Na wystawie można zobaczyć różne szczegóły ubrań trzech z nich. Dziedzictwo naszych przodków żyje w nas do dziś. Znajdujące się na dawnych ubraniach motywy kwiatowe, zoomorficzne, antropomorficzne odnajdujemy do dziś w sztuce jubilerskiej Kazachów – mówi Leonid Kochetov, pełniący obowiązki dyrektora Muzeum Narodowego Kazachstanu.

Kobieta, która rozmawia z bogami?

Specyfikę rozwoju kultur stepowych zamieszkujących terytorium dzisiejszego Kazachstanu poświadcza wysoka pozycja kobiet w społeczeństwie. W zachodniej części kraju odnaleziono kilka pochówków, które wyróżniają Scytów wśród innych kultur.

- Scytyjskie kobiety uczestniczyły we wszystkich przejawach życia publicznego. Jeździły konno, brały udział w kampaniach wojennych, były także kapłankami. Niewiasta nie mogła poślubić mężczyzny, jeśli na polu walki nie zabiła trzech przeciwników. Czyżby więc to o nich myślał Herodot pisząc o Amazonkach? Więcej informacji możemy dowiedzieć się z analizy materiału archeologicznego pozyskanego w trakcie badań powierzchniowych. Odkryta biżuteria pokazuje nie tylko piękno, czy złożoność uniwersum symbolicznego Scytów, ale właśnie wyjątkową pozycję kobiety w społeczeństwie – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.

Wystawa „Dziedzictwo Wielkiego Stepu: arcydzieła sztuki jubilerskiej” będzie otwarta dla zwiedzających od 11 października do 10 grudnia 2018 r. w Galerii Palowej w Ratuszu Głównego Miasta Gdańska we wszystkie dni tygodnia w godz. 10:00-16:00 z wyłączeniem 1 listopada. Bilet wstępu to koszt 6 zł (normalny) i 3 zł (ulgowy). Wystawę będzie można zwiedzić także w ramach biletu wstępu do Ratusza Głównego Miasta (12 zł / 6 zł, 20 zł rodzinny). Treść wystawy uzupełni katalog dostępny w kasie w Galerii Palowej.