Pod królewską koroną

W maju 2017 roku minęła 560 rocznica wystawienia przez króla Polski Kazimierza Jagiellończyka tzw. wielkiego przywileju dla Gdańska, a także dodania złotej korony do istniejącego już herbu miejskiego.

Kustosz wystawy Ewa Bojaruniec-Król przy aprobacie stojącego za nią na powyższym zdjęciu dyrektora MHMG Waldemara Ossowskiego, przypomniała zebranym w Sali Wety Rausza Głównego Miasta Gdańska, iż na mocy wielkiego przywileju z 15 maja 1457 roku, z funkcjonujących do tej pory na terenie Gdańska kilku ośrodków władzy utworzono jeden organizm samorządowy, kierowany przez władze dotychczasowego Głównego Miasta.

Uzupełnieniem postanowień  zawartych w tym dokumencie był przygotowany kilka dni później kolejny przywilej, dotyczący miejskiego herbu. Otóż 25 maja 1457 roku wspomniane godło zostało udostrojnione poprzez dodanie – do dwóch srebrnych krzyży w czerwonym polu tarczy – złotej korony. Dominująca nad krzyżami korona miała symbolizować zwierzchność króla Polski nad Gdańskiem oraz szczególną jego łaskę dla miasta.

Oprowadzając gości po wystawie, jej kustosz Ewa Bojaruniec-Król powiedziała, iż na powstających wówczas wyobrażeniach nowego herbu pojawiły się dwa lwy w charakterze trzymaczy. Ten element stanowiący dodatkową ozdobę miejskiego herbu, zaczerpnięty został najpewniej z rodowej heraldyki Jagiellonów. Przyjętym wówczas układem przedmiotów umieszczonych w godle tarczy dano do zrozumienia, że Gdańsk uznał i zaakceptował zwierzchność władzy królewskiej.

Dyrektor HMMG dr hab. Waldemar Ossowski, na powyższym zdjęciu drugi od lewej, upewnił gości zwiedzających wystawę w tym przekonaniu, że zmiany heraldyczne wprowadzone na mocy przywileju króla Kazimierza Jagiellończyka z maja 1457 roku, okazały się trwałym elementem gdańskiego herbu. 

Przedstawiciel Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w imieniu wiceministra Jarosława Sellina  powiedział, że wystawa jest hołdem dla tych, którzy przyczynili się do rozwoju kulturalnego, społecznego i gospodarczego Gdańska. Wystawa spełnia też wyjątkowy aspekt edukacyjny zwłaszcza dla szkolnej młodzieży.

W otwarciu wystawy uczestniczyli m.in. wojewoda pomorski Dariusz Drelich oraz dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku Wojciech Bonisławski, który wspomniał o przygotowywanych przez podległą mu placówkę muzealną trzech wystaw: ”Legendarna Młoda Polska” 1 czerwca w Zielonej Bramie, "Autochromy" pod koniec czerwca w Pałacu Opatów w Oliwie oraz „Czarno-biały Gdańsk lat 60-tych” 6 lipca w Gdańskiej Galerii Fotografii.

Wystawa czasowa pt. „Pod królewską koroną. Kazimierz Jagiellończyk a Gdańsk w 560. rocznicę wielkiego przywileju” w oddziałach MHMG, Ratuszu Głównego Miasta, Muzeum Bursztynu, Domu Uphagena, Twierdzy Wisłoujście, czynna będzie do 1 października 2017 r.